Tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo

Để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đại hội đại biểu các đảng bộ trực thuộc Trung ương, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư ban hành Chỉ thị số 45-CT/TW, ngày 14-4-2025 “Về đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng” và 7 kết luận; Ban Tổ chức Trung ương đã ban hành các hướng dẫn về công tác tổ chức đại hội và nhân sự cấp ủy các địa phương hợp nhất, sáp nhập. Tổng Bí thư Tô Lâm đã có bài viết về tổ chức tốt đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025 - 2030. Các tổ công tác của Bộ Chính trị đã cho ý kiến vào các dự thảo văn kiện và phương án nhân sự cấp ủy; phân công các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư dự và chỉ đạo tại 40 đại hội đại biểu các đảng bộ trực thuộc Trung ương; thành lập 19 đoàn kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện Chỉ thị số 45-CT/TW ở các đảng bộ; kịp thời chỉ đạo giải quyết, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác chuẩn bị, tổ chức đại hội. Đồng thời, các cấp ủy chủ động xây dựng kế hoạch, ban hành các văn bản chỉ đạo chuẩn bị và tổ chức đại hội phù hợp với thực tiễn; khẩn trương, nghiêm túc tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, góp ý của các cơ quan đảng trung ương để bổ sung, hoàn thiện các dự thảo văn kiện và phương án nhân sự, chuẩn bị tốt các điều kiện để tổ chức thành công đại hội.

Chuẩn bị kỹ lưỡng văn kiện và nhân sự đại hội

Công tác chuẩn bị văn kiện được tiến hành công phu, kỹ lưỡng, bám sát tinh thần dự thảo các văn kiện trình Đại hội XIV. Văn kiện đại hội của các đảng bộ sau hợp nhất, sáp nhập đã kế thừa kết quả, kinh nghiệm, phương hướng của các đảng bộ trước khi sáp nhập, xác định tầm nhìn và nhiệm vụ mới đột phá phù hợp với địa bàn hợp nhất. Báo cáo chính trị đã làm rõ những thành tựu đổi mới, nổi bật trong lãnh đạo, chỉ đạo của đảng bộ; dự báo tình hình, phân tích thấu đáo những vấn đề tác động trực tiếp tới địa phương, cơ quan, đơn vị; xác định rõ tiềm năng, lợi thế phát triển với phương châm: “Tầm nhìn quốc gia, hành động địa phương, đồng hành của doanh nghiệp, trách nhiệm của người dân” để đề ra các định hướng, nhiệm vụ trọng tâm, khâu đột phá phù hợp. Báo cáo kiểm điểm đã chỉ rõ vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, ban thường vụ gắn với trách nhiệm của cá nhân, nhất là người đứng đầu. Các cấp ủy đã thẳng thắn chỉ ra những hạn chế, yếu kém, khuyết điểm còn tồn tại, nhất là những điểm nghẽn, nút thắt đối với sự phát triển; lấy kết quả cụ thể của công tác lãnh đạo, chỉ đạo và sự hài lòng của nhân dân làm tiêu chí đánh giá. Dự thảo nghị quyết và chương trình hành động thực hiện nghị quyết đại hội đã cụ thể hóa các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ, giải pháp phù hợp với đặc điểm tình hình của địa phương, cơ quan, đơn vị, có thể triển khai thực hiện ngay sau đại hội.

Công tác chuẩn bị nhân sự được Bộ Chính trị, Ban Bí thư, nhất là đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ đạo thường xuyên, chặt chẽ, các cấp ủy thực hiện nghiêm túc, đúng quy định, hướng dẫn của Trung ương. Nhiều điểm mới trong công tác cán bộ đã được triển khai thực hiện nhằm từng bước khắc phục những bất hợp lý, tiêu cực, kịp thời chấn chỉnh công tác cán bộ, góp phần chuẩn bị tốt nhân sự đại hội. Đối với các đảng bộ hợp nhất, sáp nhập, các quy trình nhân sự đề nghị chỉ định ban chấp hành đảng bộ, ban thường vụ và các chức danh lãnh đạo chủ chốt nhiệm kỳ 2025 - 2030, 2026 - 2031 đối với nhân sự tái cử, nhân sự tham gia lần đầu đều được thực hiện nghiêm túc theo Chỉ thị số 45-CT/TW của Bộ Chính trị.

Các cấp ủy chủ động rà soát, bổ sung quy hoạch cấp ủy nhiệm kỳ 2025 - 2030; thực hiện điều động, bố trí, luân chuyển, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ trong quy hoạch để chuẩn bị một bước nhân sự trước đại hội gắn với việc xây dựng phương án bố trí, sắp xếp cán bộ diện Trung ương quản lý không đủ tuổi tái cử cấp ủy nhiệm kỳ 2025 - 2030 và chủ trương bố trí bí thư cấp ủy cấp tỉnh không là người địa phương. Làm tốt công tác tư tưởng, giải quyết chế độ, chính sách đối với cán bộ, đảng viên, nhất là các đồng chí còn tuổi công tác nhưng không đủ điều kiện tái cử cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội cấp tỉnh. Nhiệm kỳ qua, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã phê duyệt quy hoạch hơn 2.800 lượt cán bộ thuộc diện quản lý; phân công, điều động, luân chuyển gần 150 cán bộ từ Trung ương về địa phương và ngược lại; tổ chức 4 lớp bồi dưỡng cho các đồng chí quy hoạch Ban Chấp hành Trung ương khóa XIV. Nhiều địa phương đã thực hiện nghiêm việc kiểm tra, rà soát, chấn chỉnh và xử lý những sai sót, vi phạm về công tác cán bộ theo các quy định của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, nhất là những nơi còn đơn thư khiếu nại, tố cáo liên quan đến nhân sự đại hội. Công tác xử lý cán bộ vi phạm kỷ luật đảng, pháp luật của Nhà nước, nhất là cán bộ lãnh đạo cấp cao, lãnh đạo chủ chốt của tỉnh, thành phố được Trung ương chỉ đạo chặt chẽ, nghiêm minh, kịp thời kiện toàn nhân sự thay thế. Điều này khẳng định bản lĩnh chính trị, sức mạnh đoàn kết, thống nhất cao trong toàn Đảng cùng ý chí quyết tâm xây dựng Đảng ta thật sự trong sạch, vững mạnh.

Công tác tuyên truyền và phục vụ đại hội thiết thực, không phô trương, hình thức; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số

Công tác bảo đảm an ninh, trật tự, chuẩn bị cơ sở vật chất phục vụ đại hội được triển khai nghiêm túc, trang trọng, an toàn, tiết kiệm, không phô trương, hình thức. Phần lớn các đại hội đã đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong công tác phục vụ đại hội (nhận diện khuôn mặt, ứng dụng phòng họp không giấy, số hóa văn kiện, mở rộng dân chủ qua kênh góp ý trực tuyến của cấp ủy các cấp, kiểm phiếu bằng máy vi tính, ứng dụng trình chiếu powerpoint…).

Công tác tuyên truyền đại hội được tiến hành với nhiều hình thức đa dạng. Tại nhiều địa phương, các trang thông tin điện tử, cổng thông tin của cấp ủy, hệ thống báo chí - truyền thông chính thống trên nền tảng số trở thành kênh chuyển tải nhanh chóng, kịp thời tinh thần, nội dung đại hội… tạo điều kiện để mọi tầng lớp nhân dân tiếp cận, hiểu và đồng thuận với các chủ trương, nghị quyết của Đảng. Các phong trào thi đua, hoạt động chào mừng được triển khai sôi nổi, thiết thực, hiệu quả vào dịp trước, trong và sau đại hội; tạo không khí phấn khởi, lan tỏa sâu rộng đến cán bộ, đảng viên và nhân dân.

Tổ chức đại hội trang trọng, nghiêm túc, đúng quy định và có nhiều đổi mới

Tính đến ngày 17-10-2025, 40/40 đảng bộ trực thuộc Trung ương đã hoàn thành đại hội. Các đại hội diễn ra trong 2 - 3 ngày; có 11 đại hội đảng bộ tiến hành đủ 4 nội dung; 27 đại hội đảng bộ hợp nhất, sáp nhập hoặc thành lập mới tiến hành 2 nội dung; riêng Đại hội Đảng bộ Quân đội và Đại hội Đảng bộ Công an Trung ương tiến hành 3 nội dung theo quy định. Qua báo cáo thẩm tra tư cách đại biểu, 100% đại biểu dự đại hội bảo đảm tiêu chuẩn, không có đại biểu vi phạm tư cách. Một số địa phương, đơn vị điều chỉnh lược bỏ các hoạt động bên lề đại hội để ưu tiên tập trung chỉ đạo khắc phục hậu quả thiên tai, bão lũ nhưng vẫn bảo đảm chất lượng, tiến độ đại hội. Một số đại hội phát động, tổ chức ủng hộ đồng bào khắc phục thiệt hại nặng nề do bão, lũ ngay tại đại hội, thể hiện tinh thần trách nhiệm, đoàn kết, tương thân, tương ái, đạo lý và truyền thống tốt đẹp của dân tộc.

Các đại hội đã dành thời gian thỏa đáng để thảo luận văn kiện đại hội. Mỗi đại hội có hàng trăm ý kiến phát biểu tại các tổ và ý kiến tham luận trực tiếp tại hội trường. Các đại biểu dự đại hội đã phát huy tinh thần dân chủ, trách nhiệm, đóng góp nhiều ý kiến tâm huyết vào các dự thảo văn kiện trình đại hội đảng bộ và Đại hội XIV của Đảng. Không khí thảo luận sôi nổi, thẳng thắn. Các ý kiến thảo luận được đoàn chủ tịch tổng hợp, tiếp thu, giải trình tại đại hội.

Công tác bầu cử, chỉ định được thực hiện nghiêm túc, bài bản, đúng quy định, bảo đảm công khai, minh bạch, khách quan, dân chủ, thực hiện chủ trương mới của Trung ương. Trong 40 đảng bộ trực thuộc Trung ương hoàn thành đại hội, có 11 đại hội tiến hành công tác bầu cử; 23 đại hội được chỉ định nhân sự; Đảng bộ Quân đội, Đảng bộ Công an Trung ương, Đảng bộ Quốc hội, Đảng bộ Chính phủ, Đảng bộ Các cơ quan đảng Trung ương, Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương sẽ được Bộ Chính trị chỉ định ban chấp hành, ban thường vụ, bí thư, phó bí thư nhiệm kỳ 2025 - 2030 sau Đại hội XIV của Đảng. Riêng Đảng bộ Quân đội và Đảng bộ Công an Trung ương chỉ tiến hành bầu đại biểu dự Đại hội XIV của Đảng.

Tổng số cấp ủy viên được bầu là 634 đồng chí; trong đó, tham gia lần đầu là 204 đồng chí (32,17%), cơ bản bảo đảm đổi mới cấp ủy không dưới 1/3. Tổng số cấp ủy viên được chỉ định là 1.669 đồng chí; trong đó, tham gia lần đầu là 43 đồng chí (2,58%). Cán bộ trẻ dưới 42 tuổi có 89 đồng chí (3,8%). Cao Bằng và Lai Châu là 2 đảng bộ đạt tỷ lệ cấp ủy viên trẻ từ 10% ngay đầu nhiệm kỳ. Cấp ủy nữ có 431 đồng chí (18,07%); có 25/40 đảng bộ đạt tỷ lệ cấp ủy nữ từ 15% trở lên. Cán bộ dân tộc thiểu số là 307 đồng chí (13,5%). 236 đồng chí có trình độ khoa học - công nghệ  (10,2%). Cấp ủy viên có trình độ chuyên môn trên đại học tăng hơn so với nhiệm kỳ trước, gồm 1.667 thạc sĩ, 267 tiến sĩ. Độ tuổi bình quân của cấp ủy nhiệm kỳ 2025 - 2030 là 50,2, cao hơn nhiệm kỳ trước 1,4 tuổi.

Tổng số ủy viên ban thường vụ được bầu là 164 đồng chí; trong đó, tham gia lần đầu là 39 đồng chí (23,78%). Tổng số ủy viên ban thường vụ được chỉ định là 461 đồng chí; trong đó, tham gia lần đầu là 5 đồng chí (1,08%). Cán bộ trẻ dưới 42 tuổi có 2 đồng chí (0,32%). Ủy viên ban thường vụ là nữ có 93 đồng chí (14,88%). 33/34 đảng bộ địa phương có nữ trong ban thường vụ. Cán bộ dân tộc thiểu số là 90 đồng chí (14,4%). 100% ủy viên ban thường vụ có trình độ chuyên môn đại học và trên đại học; trong đó, 406 thạc sĩ, 95 tiến sĩ. Độ tuổi bình quân của ban thường vụ cấp ủy nhiệm kỳ 2025 - 2030 là 51,6, cao hơn nhiệm kỳ trước 1,2 tuổi.

Tổng số bí thư cấp ủy được bầu và chỉ định là 34 đồng chí (11 đồng chí được bầu; 23 đồng chí được chỉ định). Trong đó, tham gia lần đầu là 6 đồng chí (17,64%). Bí thư cấp ủy là nữ có 2 đồng chí (Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi, sau đại hội đã điều động về Trung ương và Bí thư Thành ủy Hà Nội). Bí thư cấp ủy là người dân tộc thiểu số có 3 đồng chí (Lâm Đồng, Sơn La, Tuyên Quang). Sau đại hội, Bộ Chính trị đã quyết định điều động, chỉ định nhân sự bí thư tỉnh ủy, thành ủy các địa phương như Huế, Đà Nẵng, Đăk Lắk, Quảng Trị, Quảng Ngãi, Lạng Sơn, Sơn La, Thái Nguyên, Lào Cai; lần đầu tiên thực hiện chủ trương 100% bí thư tỉnh ủy, thành ủy không là người địa phương. Đảng bộ tỉnh Ninh Bình và Đảng bộ tỉnh Phú Thọ đã triển khai quyết định của Bộ Chính trị về điều động, phân công, chỉ định nhân sự tham gia ban chấp hành, ban thường vụ và giữ chức bí thư tỉnh ủy trực tiếp tại đại hội.

Các đại hội đã bầu và được chỉ định 33/34 đồng chí chủ nhiệm ủy ban kiểm tra (có 8 đồng chí tham gia lần đầu). Riêng Đảng bộ tỉnh Nghệ An chưa tiến hành bầu chức danh Chủ nhiệm Ủy ban kiểm tra Tỉnh ủy. Trong đó, có 7 đồng chí là nữ (21,2%), 3 đồng chí là người dân tộc thiểu số (9,09%), 17 đồng chí (53,33%) không là người địa phương. Các đồng chí chủ nhiệm ủy ban kiểm tra có trình độ chuyên môn trên đại học được nâng lên so với nhiệm kỳ trước với 26 thạc sĩ, 2 tiến sĩ. Độ tuổi bình quân của chủ nhiệm ủy ban kiểm tra là 51,2 tuổi.

Tổng số đại biểu được bầu và chỉ định dự Đại hội XIV của Đảng là 1.425 đại biểu chính thức và 131 đại biểu dự khuyết.

Bên cạnh những kết quả đạt được, việc tổ chức đại hội đại biểu các đảng bộ trực thuộc Trung ương có một số hạn chế, khuyết điểm cần rút kinh nghiệm như: Việc thảo luận đóng góp ý kiến vào các dự thảo văn kiện tại đại hội chủ yếu tập trung vào dự thảo báo cáo chính trị, chưa có nhiều ý kiến đóng góp cho dự thảo báo cáo kiểm điểm của ban chấp hành đảng bộ và các dự thảo Văn kiện Đại hội XIV của Đảng; một số nội dung tham luận còn mang tính chất giới thiệu về đơn vị, địa phương, ngành, lĩnh vực và báo cáo thành tích. Trong công tác nhân sự có một số ban chấp hành đảng bộ, ban thường vụ tỉnh ủy, thành ủy chưa bảo đảm cơ cấu 3 độ tuổi; tỷ lệ cán bộ trẻ trong ban chấp hành cơ bản không đạt yêu cầu; có đảng bộ không có cán bộ nữ trong ban thường vụ; một số đảng bộ chưa bảo đảm cơ cấu 1 phó chủ tịch hội đồng nhân dân tỉnh, thành phố tham gia ban thường vụ theo định hướng tại Chỉ thị số 45-CT/TW; còn có đảng bộ bầu cử chưa đúng định hướng.

Một số kinh nghiệm rút ra

Từ thành công của đại hội đảng bộ các cấp nói chung và đại hội đại biểu các đảng bộ trực thuộc Trung ương nhiệm kỳ 2025 - 2030, có thể rút ra một số bài học kinh nghiệm sau:

Một là, bài học xuyên suốt, có ý nghĩa quyết định là sự đoàn kết, thống nhất cao về tư tưởng và hành động của toàn Đảng, trước hết là sự đoàn kết, thống nhất, nêu gương của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và cấp ủy, nhất là lãnh đạo chủ chốt và người đứng đầu.

Hai là, công tác chuẩn bị và tổ chức đại hội phải đặt dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo tập trung, thống nhất, toàn diện của Ban Chấp hành Trung ương mà trực tiếp, thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư và cấp ủy. Coi trọng công tác kiểm tra, giám sát; kịp thời phát hiện và giải quyết những vấn đề vướng mắc, phức tạp phát sinh.

Ba là, phải thực hiện đúng Điều lệ Đảng, các nguyên tắc, quy định, quy chế của Đảng, nhất là nguyên tắc tập trung dân chủ trong chuẩn bị, tổ chức đại hội, đặc biệt là về công tác nhân sự. Trước những vấn đề khó, phức tạp, nhạy cảm càng phải giữ vững nguyên tắc; bảo đảm đúng thẩm quyền, tiêu chuẩn, điều kiện, quy trình; tiến hành từng bước, từng khâu thận trọng, kỹ lưỡng, làm đến đâu chắc đến đó; bảo đảm dân chủ, khách quan, công tâm, công khai, minh bạch và có sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan liên quan.

Bốn là, xây dựng văn kiện phải nắm vững tư tưởng, quan điểm của Đảng và các mối quan hệ lớn; phát huy vai trò, trí tuệ của cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân.

Năm là, cùng với việc chuẩn bị và tổ chức đại hội phải lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện tốt các nhiệm vụ chính trị, chăm lo đời sống nhân dân gắn với đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước.

Đại hội đại biểu các đảng bộ trực thuộc Trung ương nhiệm kỳ 2025 - 2030 là sự kiện chính trị trọng đại của các địa phương, cơ quan, đơn vị. Đại hội thành công đã tạo khí thế mới, động lực mới, góp phần xây dựng, chỉnh đốn Đảng, phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, mở rộng quan hệ đối ngoại và hội nhập quốc tế; tăng cường sự đoàn kết, thống nhất về ý chí và hành động trong Đảng, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân; nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các cấp ủy, tổ chức đảng và đảng viên; tăng cường niềm tin của Nhân dân đối với Đảng, Nhà nước; là cơ sở quan trọng để chuẩn bị và tổ chức tốt Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng./.