Nâng cao hiệu quả công tác tham mưu cho cấp ủy trong việc tiếp công dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo, phản ánh kiến nghị của nhân dân

Trong thời gian qua, Ban Nội chính Tỉnh ủy Bắc Ninh đã tham mưu có hiệu quả công tác tiếp công dân, tiếp nhận, giải quyết đơn, thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của người đứng đầu cấp ủy, của các cấp, các ngành có chuyển biến tích cực, rõ nét; trình tự, thủ tục, tiếp nhận, phân loại, xử lý và giải quyết đơn, thư bảo đảm đúng quy trình, quy định.

Ban Nội chính Tỉnh ủy đã tham mưu Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành các văn bản quy định về trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy trong việc tiếp dân, đối thoại trực tiếp với dân và xử lý những phản ánh, kiến nghị của dân trên địa bàn⁽¹⁾; quy định về việc tiếp nhận, xử lý đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh gửi đến Tỉnh ủy;… Đồng thời, tham mưu Ban Thường vụ Tỉnh ủy lãnh đạo, chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức đảng, các cơ quan, đơn vị, địa phương triển khai thực hiện có hiệu quả các văn bản của Trung ương⁽²⁾ và của tỉnh về việc tiếp công dân, giải quyết đơn, thư khiếu nại, tố cáo của công dân. Qua đó, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị, địa phương và nhân dân, góp phần bảo đảm tình hình an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, không phát sinh “điểm nóng”, tạo điều kiện thuận lợi để thực hiện tốt các nhiệm vụ chính trị, phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh.

Từ năm 2019 đến năm 2023, Ban Nội chính Tỉnh ủy đã tham mưu đồng chí Bí thư Tỉnh ủy triển khai thực hiện Quy định số 11-QĐi/TW, ngày 18-2-2019 của Bộ Chính trị, và tiếp 59 phiên định kỳ, tiếp 402 vụ việc/525 lượt công dân, trong đó có 5 phiên đồng chí Bí thư Tỉnh ủy tiếp công dân trực tiếp kết hợp trực tuyến tới các huyện ủy, thị ủy, thành ủy, với 33 vụ việc/39 lượt công dân. Đến nay, có 375 vụ việc được các cơ quan, đơn vị có báo cáo kết quả và tiến độ giải quyết (đạt 93,28%), còn 27 vụ việc đang được các cơ quan xem xét, giải quyết theo quy định. Sau mỗi phiên tiếp công dân, Ban Nội chính đã ban hành thông báo kết quả tiếp công dân của đồng chí Bí thư Tỉnh ủy để các đơn vị, địa phương có liên quan căn cứ tổ chức thực hiện theo đúng quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước.

Ban Nội chính Tỉnh ủy đã tiếp nhận, tham mưu xử lý 5.787 đơn thư gửi về Thường trực Tỉnh ủy; trong đó, 1.508 đơn, thư đủ điều kiện xử lý, 4.279 đơn, thư không đủ điều kiện xử lý. Đối với các đơn, thư đủ điều kiện xử lý, Ban Nội chính Tỉnh ủy đã chuyển tới các cơ quan chức năng xem xét, giải quyết theo thẩm quyền. Đến nay, có 1.383 đơn đã có báo cáo kết quả giải quyết (đạt 91,71%), số đơn còn lại đang trong thời gian xem xét, giải quyết theo quy định.

Ban Nội chính Tỉnh ủy thường xuyên tham mưu cho Ban Thường vụ Tỉnh ủy lãnh đạo, chỉ đạo kiểm tra, giám sát công tác tiếp công dân, giải quyết đơn, thư khiếu nại, tố cáo, phản ánh, kiến nghị của dân trên địa bàn tỉnh; thành lập Đoàn giám sát công tác tiếp công dân, giải quyết đơn, thư khiếu nại, tố cáo, phản ánh, kiến nghị của công dân tại Thị ủy Thuận Thành, Tiên Du và Thành ủy Từ Sơn; chỉ đạo Ban Nội chính Tỉnh ủy giám sát công tác tiếp dân, giải quyết đơn, thư khiếu nại, tố cáo, phản ánh, kiến nghị của dân theo Chỉ thị số 35-CT/TW, ngày 26-5-2014 và Quy định số 11-QĐi/TW, ngày 18-2-2019 tại Huyện ủy Lương Tài, Gia Bình, Yên Phong, Quế Võ và Thành ủy Bắc Ninh. Qua giám sát đã kịp thời chỉ đạo chấn chỉnh, bảo đảm công tác này được thực hiện đúng quy định.

Công tác rà soát, đôn đốc người đứng đầu cấp ủy, tổ chức, cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền trong việc chỉ đạo giải quyết các vụ việc tồn đọng, phức tạp, kéo dài trên địa bàn tỉnh cũng được quan tâm thường xuyên. Năm 2023, Ban Nội chính Tỉnh ủy đã tham mưu Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Thông báo Kết luận số 543-TB/TU, ngày 24-3-2023 về việc rà soát, đôn đốc giải quyết một số vụ việc, đơn thư tồn đọng, phức tạp trên địa bàn tỉnh; đến nay, đã tham mưu, báo cáo Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Kết luận định hướng chỉ đạo giải quyết đối với 12 vụ việc có đơn, thư phức tạp, tồn đọng tại các Thông báo kết luận⁽³⁾; giao Ban Nội chính Tỉnh ủy thường xuyên đôn đốc, theo dõi, báo cáo kết quả thực hiện các thông báo kết luận của Ban Thường vụ Tỉnh ủy theo quy định. Năm 2024, Ban Nội chính Tỉnh ủy tiếp tục tham mưu Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Thông báo Kết luận 828-TB/TU, ngày 7-3-2024 về việc rà soát, đôn đốc, chỉ đạo giải quyết 10 vụ việc đơn, thư tồn đọng, phức tạp trên địa bàn tỉnh. Ban Nội chính Tỉnh ủy đã xây dựng, ban hành Kế hoạch số 88-KH/BNCTU, ngày 27-2-2024, Quyết định số 63-QĐ/BNCTU, ngày 22-3-2024 về việc thành lập các Đoàn rà soát, báo cáo kết quả với Thường trực, Ban Thường vụ Tỉnh ủy trong quý III và quý IV năm 2024.

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác tham mưu cho Thường trực, Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tiếp công dân, giải quyết đơn, thư khiếu nại, tố cáo, phản ánh, kiến nghị của dân còn một số tồn tại, hạn chế, đó là: (1) Việc tiếp công dân định kỳ và công tác xử lý, theo dõi kết quả giải quyết đơn, thư của một số cấp ủy, chính quyền địa phương có lúc chưa thực sự hiệu quả, chưa phát huy hết vai trò trách nhiệm của từng cá nhân, bộ phận được giao nhiệm vụ tiếp công dân; việc tham mưu tiếp công dân còn thiếu thông tin, chưa bám sát, theo dõi, cập nhật đầy đủ kết quả giải quyết vụ việc, dẫn đến công tác tham mưu có lúc chưa linh hoạt, thiếu tính chủ động, nhất là trong công tác phân loại, xử lý bước đầu. (2) Công tác tham mưu, phân loại xử lý đơn, thư có lúc còn lúng túng, việc quản lý, lưu trữ, khai thác, sử dụng đơn, thư chưa khoa học, chưa hiệu quả chưa cao; công tác bám nắm địa bàn của một bộ phận cán bộ phụ trách liên quan đến các vụ việc, đơn, thư đôi lúc chưa thường xuyên, liên tục. (3) Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác tiếp công dân, xử lý đơn, thư còn hạn chế; việc tổ chức thực hiện các quyết định, kết luận sau thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo còn chậm;… (4) Một số vụ việc giải quyết chưa dứt điểm, chưa kịp thời, vẫn còn tình trạng công dân gửi đơn vượt cấp lên tỉnh, lên cơ quan Trung ương.

Nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế trên là do quy định pháp luật vẫn còn bất cập; công tác quản lý kinh tế - xã hội vẫn còn sơ hở, làm phát sinh khiếu nại, tố cáo của công dân, nhất là những nội dung liên quan đến đất đai, chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư, phương án đền bù khi thu hồi đất; một số cấp ủy, chính quyền và cán bộ, nhất là cán bộ trực tiếp thực hiện nhiệm vụ tiếp nhận đơn, thư và giải quyết khiếu nại, tố cáo còn thiếu kỹ năng dân vận; chưa coi đây là nhiệm vụ trọng tâm; chưa nhận thức đầy đủ trách nhiệm của từng cấp, từng ngành trong việc tiếp nhận và giải quyết kịp thời những khiếu nại, tố cáo của công dân, do đó, còn một số kết luận chưa có tính khả thi cao làm cho việc giải quyết đơn thư có vụ còn chậm tiến độ.

Để tiếp tục thực hiện có hiệu quả các quy định, chỉ thị của Trung ương và của tỉnh về tiếp công dân, giải quyết đơn, thư khiếu nại, tố cáo, phản ánh, kiến nghị của công dân trong thời gian tới, Ban Nội chính Tỉnh ủy tiếp tục phối hợp với các cấp ủy, cơ quan chức năng của tỉnh tham mưu người đứng đầu cấp ủy tại địa phương thực hiện tốt một số nhiệm vụ, giải pháp sau:

Thứ nhất, các cơ quan, đơn vị, địa phương, nhất là bộ phận tham mưu trực tiếp công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư cần tiếp tục nghiên cứu, quán triệt, tổ chức thực hiện tốt Chỉ thị số 35/-CT-TW, Chỉ thị số 27-CT/TW, Quy định số 11-QĐi/TW của Bộ Chính trị; các chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước, văn bản hướng dẫn của Trung ương có liên quan. Đồng thời, tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật để nhân dân thực hiện tốt quyền khiếu nại, tố cáo; hạn chế việc khiếu kiện vượt cấp, kéo dài; không để bị kích động, xúi giục tập trung đông người,… gây mất an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn.

Thứ hai, rà soát, đánh giá tình hình thực hiện và có giải pháp để nâng cao hiệu quả công tác phối hợp giữa các cơ quan chức năng cùng cấp, giữa các cơ quan chức năng cấp tỉnh với các địa phương trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, bảo vệ người phát hiện, tố giác, người đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Phối hợp chặt chẽ trong xử lý, giải quyết các vụ việc phức tạp, kéo dài có liên quan đến chức năng, nhiệm vụ của nhiều cơ quan, tổ chức. Chủ động cung cấp thông tin và phát huy hiệu quả vai trò của các cơ quan báo chí trong việc định hướng các vấn đề dư luận xã hội quan tâm, có liên quan đến giải quyết khiếu nại, tố cáo và bảo vệ người tố cáo theo quy định

Thứ ba, người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, cơ quan, đơn vị thực hiện tốt, đầy đủ các quy định về tiếp công dân, đối thoại trực tiếp với dân, giải quyết, xử lý những phản ánh, kiến nghị của công dân; trong đó, cần chấp hành nghiêm quy định về thời gian tiếp công dân; chú trọng sâu sát cơ sở, lắng nghe tâm tư, nguyện vọng và kịp thời chỉ đạo giải quyết thấu tình, đạt lý quyền lợi chính đáng, hợp pháp của công dân ngay từ khi vụ việc mới phát sinh.

Thứ tư, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của Đảng; thanh tra của Nhà nước; giám sát của Hội đồng nhân dân, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội đối với công tác tiếp công dân, đối thoại trực tiếp với dân, tiếp nhận, xử lý và giải quyết đơn thư, nhất là trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp để kịp thời phát hiện, chấn chỉnh, xử lý hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

Thứ năm, các cấp ủy, tổ chức đảng tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao hơn nữa hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước; chấn chỉnh, khắc phục những tồn tại, hạn chế trên các lĩnh vực, nhất là các lĩnh vực phát sinh nhiều đơn thư, như: Đất đai, tài nguyên, môi trường, nhà ở, thực hiện các chính sách xã hội,… Phát huy dân chủ, tăng cường công khai, minh bạch, trách nhiệm giải trình trong thực thi công vụ nhằm hạn chế phát sinh khiếu nại, tố cáo. Đồng thời, tiếp tục rà soát, xem xét sửa đổi hoặc đề xuất cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến lĩnh vực trên, bảo đảm thống nhất, đồng bộ, ổn định, cụ thể và phù hợp với thực tiễn.

Thứ sáu, tiếp tục củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy; giáo dục ý thức trách nhiệm, đạo đức công vụ; tăng cường đào tạo, bồi dưỡng nâng cao kỹ năng, nghiệp vụ; quan tâm chế độ chính sách, động viên, khen thưởng kịp thời đội ngũ cán bộ, công chức phục vụ trong lĩnh vực tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, bảo vệ người tố cáo. Tiếp tục đầu tư phương tiện, điều kiện làm việc, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, khai thác, sử dụng có hiệu quả cơ sở dữ liệu quốc gia trong tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, bảo vệ người tố cáo./.