Thái Lan bãi nhiệm Thủ tướng; Nhật Bản và Hàn Quốc nhất trí tăng cường quan hệ hướng tới tương lai

* Tòa án Hiến pháp Thái Lan bãi nhiệm Thủ tướng Paetongtan Shinawatra

Ngày 29-8-2025, Tòa án Hiến pháp Thái Lan chính thức bãi nhiệm Thủ tướng Paetongtarn Shinawatra do vi phạm đạo đức.

Bà Paetongtarn Shinawatra đã bị cáo buộc vi phạm đạo đức nghiêm trọng sau khi đoạn ghi âm cuộc trò chuyện điện thoại giữa bà Paetongtarn và Chủ tịch Thượng viện Campuchia Hun Sen bị rò rỉ. Tòa án tuyên bố bà Paetongtarn đã tỏ ra nhượng bộ một cách vô điều kiện, mà không cân nhắc đến an ninh quốc gia của Thái Lan, do đó đặt lợi ích cá nhân lên trên lợi ích quốc gia. Với phán quyết này, bà Paetongtarn sẽ bị phế truất chức vụ Thủ tướng, nội các của bà cũng phải giải tán để mở đường cho một cuộc bầu chọn thủ tướng và thành lập nội các mới trong thời gian tới.

Sau phán quyết phế truất Thủ tướng Paetongtarn Shinawatra của Tòa án Hiến pháp, đảng Bhumjaithai (Tự hào Thái Lan) tuyên bố đã đồng ý thỏa thuận với đảng Nhân dân (PP) đối lập chính - đảng hiện nắm giữ số ghế lớn nhất tại Hạ viện, để thành lập chính phủ mới. Đây sẽ là một chính quyền ngắn hạn có nhiệm vụ giải quyết các vấn đề cấp bách về an ninh quốc gia, kinh tế và xã hội.

* Nhật Bản và Hàn Quốc nhất trí tăng cường quan hệ hướng tới tương lai

Nhật Bản và Hàn Quốc nhất trí tiếp tục thúc đẩy “mối quan hệ hướng tới tương lai” giữa hai nước. Kết quả này đạt được trong cuộc hội đàm tại Tokyo ngày 23-8-2025, giữa Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru và Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung, người có chuyến thăm Nhật Bản lần đầu kể từ khi nhậm chức tháng 6 vừa qua.

Theo thông báo của hai nhà lãnh đạo tại họp báo sau hội đàm, hai nước sẽ phát triển quan hệ song phương một cách ổn định và hướng tới tương lai, dựa trên nền tảng được xây dựng trong 60 năm qua, kể từ khi hai nước bình thường hóa quan hệ ngoại giao.

Hai bên nhất trí tăng cường hoạt động ngoại giao, mở rộng các chương trình trao đổi và tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực quốc phòng, an ninh, kinh tế và các lĩnh vực khác. Hai nhà lãnh đạo nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác ba bên giữa Nhật Bản, Hàn Quốc và Mỹ, đồng thời khẳng định lại cam kết hướng tới hòa bình lâu dài và phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên.

Nhật Bản và Hàn Quốc nhất trí tăng cường hợp tác về công nghệ tiên tiến, nhất là trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, năng lượng hydro và các nguồn năng lượng sạch thế hệ tiếp theo khác, cũng như xây dựng chuỗi cung ứng nhằm giảm sự phụ thuộc vào các quốc gia về nguyên liệu chiến lược. Hai nước cũng nhất trí thành lập một cơ quan tham vấn cấp chuyên viên để giải quyết các thách thức xã hội mà cả hai nước đang phải đối mặt, trong đó có tỷ lệ sinh thấp, dân số già hóa và nhận thức về an toàn thiên tai…

Hai nhà lãnh đạo cũng hoan nghênh việc ra mắt các làn đường nhập cư dành riêng cho du khách từ cả hai nước vào tháng 6, coi đây là một bước tiến trong nỗ lực thúc đẩy giao lưu nhân dân khi hai nước láng giềng châu Á kỷ niệm 60 năm bình thường hóa quan hệ.

Thủ tướng Ishiba Shigeru Tổng thống Lee Jae Myung cùng chia sẻ đánh giá rằng, đây là lần đầu tiên kể từ khi hai nước bình thường hóa quan hệ vào năm 1965, một Tổng thống Hàn Quốc chọn Nhật Bản để thực hiện chuyến công du nước ngoài đầu tiên. Điều này phản ánh cam kết của hai nước đối với mối quan hệ hướng tới tương lai./.

* Tổng thống Hàn Quốc nhấn mạnh tăng cường tự chủ trong quan hệ đồng minh với Mỹ

Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung cho biết, tại cuộc hội đàm với Tổng thống Mỹ Donald Trump, hai bên đã nhất trí hiện đại hóa liên minh Hàn - Mỹ, phù hợp với môi trường an ninh đang thay đổi và mở ra một chương mới, tập trung vào việc thúc đẩy lợi ích quốc gia của cả hai bên. Theo đó, vị thế quốc phòng và đóng góp của Hàn Quốc vào sự ổn định khu vực sẽ ngày càng mạnh mẽ hơn thông qua việc đầu tư nhiều hơn, tăng chi tiêu quốc phòng, để trở thành một đối tác chủ động hơn trong liên minh với Mỹ.

Tổng thống Lee Jae Myung cho biết, Tổng thống Trump đã bày tỏ sự ủng hộ mạnh mẽ đối với những nỗ lực của Seoul nhằm tăng cường năng lực quốc phòng, bao gồm việc mở rộng hợp tác trong các lĩnh vực công nghệ và công nghiệp quốc phòng tiên tiến.

Về chương trình hạt nhân của Triều Tiên, ông Lee Jae Myung tái khẳng định cam kết của Hàn Quốc đối với phi hạt nhân hóa và Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phi hạt nhân hóa Bán đảo Triều Tiên đối với hòa bình toàn cầu và phù hợp với lợi ích của cả hai miền Triều Tiên.

Để bảo đảm sự thịnh vượng chung, Tổng thống Lee Jae Myung nhấn mạnh sự cần thiết phải hợp tác sâu rộng hơn trong các lĩnh vực công nghệ cao với Mỹ. Ông cho biết khả năng cạnh tranh toàn cầu của Hàn Quốc trong lĩnh vực đóng tàu và chất bán dẫn có thể đóng vai trò là chất xúc tác cho sự tăng trưởng chung. Theo đó, ngành đóng tàu Hàn Quốc sẽ dẫn đầu sự phục hưng của ngành đóng tàu Mỹ.

Ông Lee Jae Myung cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phối hợp ba bên với Nhật Bản trong việc ứng phó với các bất ổn trên Bán đảo Triều Tiên và đảm bảo sự ổn định ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Theo ông, quan hệ liên minh Hàn - Mỹ đang phát triển mạnh mẽ và Nhật Bản là một đối tác không thể thiếu trong hành trình đó.

* Thổ Nhĩ Kỳ chính thức triển khai hệ thống phòng không “Vòm Thép”

Tại Trung Đông, ngày 27-8-2025, Thổ Nhĩ Kỳ đã chính thức đưa vào vận hành hệ thống phòng không "Vòm Thép" (Steel Dome) đầu tiên, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong việc tăng cường năng lực phòng thủ quốc gia.

Thông tin này được Tổng thống Recep Tayyip Erdogan công bố tại buổi lễ diễn ra ở trụ sở nhà thầu quốc phòng Aselsan. Phát biểu tại sự kiện, Tổng thống Erdogan nhấn mạnh việc triển khai "Vòm Thép" là một bước tiến chiến lược trong bối cảnh khu vực đang chứng kiến xung đột ngày một gia tăng.

Dự án "Vòm Thép" được khởi động vào tháng 8-2024, là một phần trong kế hoạch xây dựng hệ thống phòng không đa tầng của Thổ Nhĩ Kỳ và được phát triển dựa trên ý tưởng từ hệ thống Vòm Sắt của Israel. Hệ thống này được thiết kế với khả năng phát hiện và đánh chặn các mối đe dọa trên không, nhằm bảo vệ không phận quốc gia trước những thách thức an ninh trong khu vực.

* Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc tuyên bố chung kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức, vô điều kiện tại Gaza

Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đã ra tuyên bố chung xác định nạn đói tại Dải Gaza là một “cuộc khủng hoảng do con người gây ra”, đồng thời cảnh báo việc sử dụng nạn đói như vũ khí chiến tranh là hành động bị cấm theo luật nhân đạo quốc tế. Trong tuyên bố chung, các thành viên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, ngoại trừ Mỹ, kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức, vô điều kiện và vĩnh viễn tại Dải Gaza; trả tự do cho toàn bộ con tin bị Phong trào Hồi giáo Hamas và các nhóm khác bắt giữ; tăng mạnh viện trợ nhân đạo trên toàn vùng lãnh thổ này, đồng thời yêu cầu Israel dỡ bỏ ngay lập tức và vô điều kiện mọi hạn chế đối với việc phân phối viện trợ.

* Nga công bố lịch trình chuyến thăm của Tổng thống V.Putin đến Trung Quốc

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết chuyến thăm sắp tới của Tổng thống Nga Vladimir Putin tới Trung Quốc là một sự kiện “chưa từng có tiền lệ”.

Trong khuôn khổ chuyến thăm kéo dài 4 ngày này, hai bên dự kiến sẽ tiến hành nhiều cuộc đàm phán quy mô lớn. Ngoài ra, Tổng thống Putin cũng sẽ tham dự hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO), dự kiến diễn ra tại thành phố Thiên Tân từ ngày 31-8 đến ngày 1-9.

Theo kế hoạch, ông sẽ có các cuộc gặp riêng với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi. Phía Trung Quốc cũng đã mời Tổng thống Putin tham dự cuộc duyệt binh ngày 3-9 tại Quảng trường Thiên An Môn ở Thủ đô Bắc Kinh nhân kỷ niệm 80 năm Chiến thắng phát xít./.

Huy Nam (tổng hợp)