Cao Bằng: Kiểm tra, giám sát góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết đại hội đảng bộ các cấp

Xác định công tác kiểm tra, giám sát là những chức năng lãnh đạo của Đảng, là nhiệm vụ trực tiếp, thường xuyên của Đảng bộ, do vậy Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Thường trực Tỉnh ủy đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức triển khai học tập, quán triệt nghiêm túc các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, pháp luật của Nhà nước và các chỉ thị, nghị quyết, quy định, hướng dẫn của Trung ương, của Tỉnh ủy về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng đến các tổ chức đảng, đảng viên thống nhất thực hiện. Do đó, nhận thức về công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy, tổ chức đảng, ủy ban kiểm tra (UBKT) các cấp và người đứng đầu cấp ủy, địa phương, đơn vị, cán bộ, đảng viên có những chuyển biến tích cực, rõ nét; việc lãnh đạo, chỉ đạo và triển khai thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát có nhiều đổi mới, số lượng, chất lượng và hiệu lực, hiệu quả ngày càng nâng cao; kịp thời giải quyết những vấn đề búc xúc trong nhân dân; giữ vững kỷ cương, kỷ luật của Đảng.

Cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT các cấp đã thực hiện tốt công tác tham mưu giúp cấp ủy cùng cấp xây dựng chương trình, kế hoạch về kiểm tra, giám sát trong nhiệm kỳ và hằng năm, có trọng tâm, trọng điểm; lựa chọn những lĩnh vực dễ nảy sinh vi phạm, sát với nhiệm vụ chính trị trọng tâm của Đảng bộ tỉnh; ban hành các quy định, quy chế, hướng dẫn về công tác kiểm tra, giám sát để kịp thời lãnh đạo, chỉ đạo từng bước thực hiện có hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát. Ngay sau Đại hội Đảng bộ tỉnh, UBKT Tỉnh ủy đã chủ động tham mưu ban hành Quy chế làm việc của UBKT Tỉnh ủy và sửa đổi, bổ sung các quy định, quy trình, quy chế phối hợp thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát; chương trình, kế hoạch kiểm tra, giám sát toàn khóa, hằng năm. Đặc biệt, năm 2024 UBKT Tỉnh ủy tham mưu Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Chỉ thị số 33-CT/TU, ngày 8-7-2024 về tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy, tổ chức đảng đối với công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật đảng trong Đảng bộ tỉnh; Quy định về giám sát, giải quyết tố cáo, khiếu nại kỷ luật đảng đối với cán bộ thuộc diện Ban Thường vụ Tỉnh ủy quản lý; Quyết định ban hành quy trình kiểm tra, giám sát, giải quyết tố cáo và thi hành kỷ luật của chi bộ; rà soát, bổ sung quy chế phối hợp với các cơ quan tham mưu, giúp việc Tỉnh ủy. Chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT cấp dưới xây dựng, ban hành và thực hiện chương trình kiểm tra, giám sát hằng năm bám sát nghị quyết đại hội đảng bộ các cấp, nhiệm vụ chính trị của địa phương, bảo đảm đúng tiến độ, chất lượng, hiệu quả.

Trong thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT các cấp thực hiện đồng bộ giữa kiểm tra và giám sát theo phương châm “giám sát phải mở rộng”, “kiểm tra phải có trọng tâm, trọng điểm”; tăng cường giám sát để nhắc nhở, cảnh báo, chủ động phòng ngừa. Việc thực hiện nhiệm vụ trọng tâm, nhất là kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm, cấp ủy, UBKT các cấp đã chủ động, kịp thời, chọn đúng đối tượng, nội dung, tập trung vào những lĩnh vực nổi cộm, dễ nảy sinh vi phạm. Các cuộc kiểm tra kết luận rõ ràng, chính xác, khách quan, chứng cứ đến đâu kết luận, xử lý đến đó, với nguyên tắc giữ nghiêm kỷ luật, kỷ cương của Đảng, song vẫn mang tính nhân văn, tìm đúng nguyên nhân, bản chất vi phạm để “trị bệnh cứu người”. Bên cạnh đó, UBKT Tỉnh ủy đã tham mưu Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy kiểm tra, giám sát bám sát yêu cầu nhiệm vụ chính trị của địa phương, trong đó tập trung vào việc lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện các chương trình, đề án trọng tâm, nội dung đột phá thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX. Qua đó, đánh giá nêu rõ những ưu điểm, hạn chế và yêu cầu tổ chức đảng, đảng viên xây dựng kế hoạch khắc phục, báo cáo rõ kết quả khắc phục đúng thời hạn. Đặc biệt, trong thực hiện kết luận kiểm tra, giám sát của cấp trên, UBKT Tỉnh ủy đã tham mưu với Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy triển khai thực hiện Thông báo số 123-TB/UBKTTW, ngày 16-9-2021 của UBKT Trung ương về Kết luận giám sát đối với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Cao Bằng; Thông báo kết luận số 17-TB/TW, ngày 23-7-2022 của Bộ Chính trị về kết quả kiểm điểm theo gợi ý của Bộ Chính trị năm 2021, từ đó xây dựng kế hoạch kiểm điểm, khắc phục, đôn đốc các tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị kiểm điểm khắc phục các hạn chế, khuyết điểm, vi phạm đã được chỉ ra và thực hiện báo cáo bảo đảm đúng thời gian theo yêu cầu; đến nay, nội dung các thông báo kết luận cơ bản đã được khắc phục xong.

Từ đầu nhiệm kỳ 2020 - 2025 đến nay, cấp ủy các cấp đã kiểm tra 3.980 lượt tổ chức đảng và 9.408 lượt đảng viên, có 46 tỉnh ủy viên (trong đó Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy kiểm tra 61 tổ chức đảng và 78 đảng viên). Giám sát 1.841 lượt tổ chức đảng và 5.067 lượt đảng viên, có 36 tỉnh ủy viên (trong đó Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy giám sát 37 tổ chức đảng và 36 đảng viên). Qua giám sát, phát hiện 31 tổ chức đảng và 18 đảng viên có khuyết điểm, hạn chế, đã yêu cầu khắc phục, sửa chữa.

UBKT các cấp kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm 8 tổ chức đảng và 76 đảng viên, trong đó có 2 tỉnh ủy viên và 30 cấp ủy viên các cấp; qua kiểm tra kết luận có 6 tổ chức đảng và 60 đảng viên có vi phạm, phải thi hành kỷ luật 4 tổ chức đảng và 51 đảng viên; kiểm tra thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đảng đối với 1.742 lượt tổ chức đảng; kiểm tra tài chính đảng, việc thu, nộp, sử dụng đảng phí đối với 1.593 lượt tổ chức đảng và 3.507 đảng viên. UBKT các cấp giám sát 1.293 tổ chức đảng và 2.590 đảng viên về việc chấp hành chỉ thị, nghị quyết, quy định của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

Qua kiểm tra, giám sát cấp ủy các cấp đã thi hành kỷ luật đối với 4 tổ chức đảng, trong đó khiển trách 2, cảnh cáo 2 tổ chức đảng. Thi hành kỷ luật đối với 359 đảng viên bằng các hình thức: Khiển trách 191, cảnh cáo 120, cách chức 4 đảng viên, khai trừ 44 trường hợp. UBKT các cấp thi hành kỷ luật 269 đảng viên bằng các hình thức: Khiển trách 62, cảnh cáo 59, cách chức 1, khai trừ ra khỏi Đảng 147 trường hợp. Nội dung vi phạm chủ yếu là vi phạm Quy định những điều đảng viên không được làm; phẩm chất đạo đức, lối sống, thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, quản lý, tham ô, tham nhũng và những vi phạm khác...

Qua tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của Đảng, nhất là kiểm tra việc thực hiện nghị quyết đại hội đảng bộ các cấp đã góp phần quan trọng vào công tác xây dựng Đảng và phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Đến nay, qua hơn 4 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh, tốc độ tăng trưởng GRDP năm 2024 ước tăng 6,74%. Các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh đều có chuyển biến tích cực, nhất là sự đổi mới trong cách thức, biện pháp giải quyết và ứng phó với những khó khăn, thách thức mới do thực tiễn đặt ra. Sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản tăng trưởng 3,25%. Sản xuất công nghiệp có tốc độ tăng trưởng khá ấn tượng, là điểm sáng trong phát triển kinh tế - xã hội năm 2024 (tăng 21,64%). Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu ước đạt 900 triệu USD, tăng 21,9%, đạt 125,7% kế hoạch. Tổng thu du lịch ước đạt 1.500 tỷ đồng, tăng 12,4%. Tổng thu ngân sách ước đạt 2.292 tỷ đồng, đạt 129,6% dự toán Trung ương giao, đạt 119,5% dự toán HĐND tỉnh giao, tăng 9% so với năm 2023. Công tác quản lý quy hoạch, kế hoạch, xây dựng được quan tâm chỉ đạo quyết liệt, tổng thể.

Các lĩnh vực quản lý về tài nguyên môi trường, thông tin truyền thông, nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo được quan tâm chỉ đạo thường xuyên. Các nhiệm vụ về cải thiện môi trường kinh doanh, hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã và kinh tế tư nhân tiếp tục được chú trọng, đã có nhiều đổi mới trong cách thức thực hiện, trọng tâm là tập trung tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, hỗ trợ tổ chức, cá nhân sản xuất - kinh doanh. Các chính sách dân tộc và chương trình, dự án hỗ trợ cho đồng bào dân tộc thiểu số được triển khai đồng bộ, hiệu quả, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân. Qua đó, tăng cường sự đồng thuận trong nhân dân, củng cố sức mạnh đại đoàn kết dân tộc. Công tác thanh tra, kiểm tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tiếp tục được đẩy mạnh, thực hiện nghiêm. Đối ngoại tiếp tục được tăng cường với nhiều hoạt động thiết thực, hiệu quả, đạt thành tựu quan trọng, tạo thời cơ, vận hội mới để tỉnh Cao Bằng phát triển nhanh và bền vững như Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh đề ra.

Một số kinh nghiệm

Một là, cấp ủy, tổ chức đảng thực hiện nghiêm túc việc quán triệt, học tập và lãnh đạo tổ chức thực hiện có hiệu quả các chỉ thị, nghị quyết của Đảng nói chung và các văn bản về công tác kiểm tra, giám sát nói riêng. Tăng cường quản lý, giáo dục tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống cho cán bộ, đảng viên; kiên quyết đấu tranh, ngăn chặn đẩy lùi những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, “lợi ích nhóm” trong Đảng, trong hệ thống chính trị và cán bộ, đảng viên. Chủ động rà soát, điều chỉnh, bổ sung chương trình làm việc toàn khóa, hằng năm của cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT các cấp để kịp thời tập trung lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện công tác kiểm tra, giám sát phù hợp với nhiệm vụ chính trị và tình hình thực tế tại địa phương.

Hai là, cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT các cấp, nhất là người đứng đầu cấp ủy phải nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng; xác định rõ trách nhiệm của cấp ủy, người đứng đầu cấp ủy trong triển khai thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát. Công tác kiểm tra, giám sát phải được tiến hành thường xuyên, toàn diện, công khai, dân chủ, thận trọng và chặt chẽ; trong đó, chủ động lấy “phòng ngừa và xây” là chính để kịp thời phát hiện, ngăn chặn từ xa, từ đầu, giải quyết từ sớm, không để vi phạm nhỏ tích tụ thành vi phạm lớn, vi phạm cá nhân thành vi phạm tập thể. Chú trọng kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm ở những lĩnh vực dễ nảy sinh tiêu cực, những vấn đề nổi cộm gây bức xúc trong xã hội. Giải quyết kịp thời, thấu đáo đơn thư khiếu nại, tố cáo. Tăng cường giám sát thường xuyên, nắm bắt và dự báo sớm tình hình vi phạm của tổ chức đảng, đảng viên để kịp thời nhắc nhở, ngăn ngừa không để nảy sinh vi phạm lớn, vi phạm kéo dài, nảy sinh thành điểm nóng.

Ba là, nâng cao vai trò, trách nhiệm của UBKT các cấp trong công tác tham mưu giúp cấp ủy lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện toàn diện có hiệu quả trong công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đảng, nhất là trong công tác kiểm tra, giám sát thực hiện nghị quyết đại hội đảng bộ các cấp và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh, nhiệm kỳ 2020 - 2025. Chủ động làm tốt công tác nắm tình hình để tham mưu, điều chỉnh, bổ sung, cụ thể hóa vào chương trình kiểm tra, giám sát hằng năm của ban thường vụ cấp ủy và UBKT các cấp. Xây dựng chương trình, kế hoạch kiểm tra, giám sát hằng năm bảo đảm tính khoa học, đồng bộ, khả thi, hiệu quả với phương châm “giám sát mở rộng”, “kiểm tra có trọng tâm, trọng điểm”.

Bốn là, cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT các cấp luôn chủ động rà soát, sửa đổi, bổ sung và ban hành kịp thời các văn bản, quy định, quy trình, hướng dẫn về công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đảng, nhất là các văn bản mới, hướng dẫn mới, điểm mới của Trung ương, UBKT Trung ương, của Tỉnh ủy bảo đảm khoa học, đồng bộ, thống nhất để triển khai thực hiện trong toàn Đảng bộ.

Năm là, cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT các cấp đã thường xuyên quan tâm củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy, cán bộ UBKT và cơ quan UBKT các cấp bảo đảm thống nhất, đủ về số lượng, nâng cao chất lượng; đào tạo, bồi dưỡng và xây dựng đội ngũ cán bộ kiểm tra có đủ phẩm chất, năng lực, uy tín, bản lĩnh chính trị đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ; quan tâm đến chế độ, chính sách đặc thù của cán bộ kiểm tra, nhất là đối với cán bộ kiểm tra ở các đảng bộ cơ sở; đầu tư cơ sở, vật chất, trang thiết bị bảo đảm đáp ứng yêu cầu công tác kiểm tra, giám sát của Đảng, góp phần “xây dựng tỉnh Cao Bằng phát triển nhanh, bền vững”, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX, nhiệm kỳ 2020 - 2025 đề ra./.